Beste ouders/verzorgers,
Er is de laatste jaren veel onderzoek gedaan naar het leesonderwijs. ‘Bij jongeren lijkt ‘diep lezen’ (voor langere tijd geconcentreerd lezen) deels te hebben plaatsgemaakt voor vluchtig lezen en bekijken van beeld, waar sociale media toe uitnodigen’. Ik herken dit beeld wel en u waarschijnlijk ook. Wellicht is dit -voor een deel- de verklaring van de tegenvallende leesresultaten in Nederland.
Een minder goede beheersing van de leesvaardigheid kan de ontwikkeling van een kind in de weg staan. Hier ligt dus een belangrijke opdracht voor school en ouders.
Ik las deze week een artikel over ‘sleutelmomenten’ bij het leren lezen. Hoewel sommige conclusies niet geheel nieuw zijn wil ik u toch middels onderstaande artikel van de inspectie van onderwijs met u delen.
Lezen
Er zijn momenten in de ontwikkeling waarbij het risico extra groot is dat kinderen hun motivatie om te lezen kwijtraken. Sommigen ontwikkelen zelfs een weerstand tegen lezen of krijgen leesangst. Op deze sleutelmomenten is extra inzet nodig om weifelende lezers te stimuleren te blijven lezen, onder meer door boeken aan te bieden die passen bij hun leesniveau en interesses.
Er zijn, van baby tot lezende volwassene, verschillende sleutelmomenten waarop bijvoorbeeld
leesbevorderingscampagnes en -projecten een extra impuls kunnen geven aan de leesmotivatie. 3 van die sleutelmomenten worden hieronder beschreven.
1. Voor- en vroegschoolse periode
De eerste belangrijke fase in de ontwikkeling tot lezer ligt in de eerste levensjaren. Het brein van
een baby ontwikkelt zich razendsnel en in deze sensitieve periode wordt de basis gelegd voor de
taal- en leesontwikkeling en het leesplezier. Deze jaren maken dan ook het verschil: baby’s,
peuters en kleuters met wie veel wordt gepraat en die veel worden voorgelezen, hebben een
voorsprong in hun taalontwikkeling vergeleken bij leeftijdgenootjes die minder taalaanbod
krijgen. Ze raken geïnteresseerd in verhalen en in lezen. Ze hebben de rest van hun leven profijt
van hun voorsprong.
2. Groep 3 en 4
Een tweede belangrijk moment is de periode dat kinderen leren lezen, in groep (2), 3 en 4 van de basisschool. Hoe minder geletterde vaardigheden ze in de voor- en vroegschoolse periode hebben verworven, hoe groter de kans dat het leren lezen moeizaam gaat en hun leesmotivatie afneemt.
Het aansluiten bij de interesses en belevingswereld van de kinderen is daarbij van groot belang.
3. Groep 6
Een derde sleutelmoment ligt rond groep 6 en betreft de periode waarin de kinderen vloeiend en met begrip zouden moeten kunnen lezen. Rond groep 6 ontwikkelen kinderen een voorkeur voor andere media, zoals computergames en internet. Wordt het leesplezier niet bevorderd, dan is de kans groot dat deze audiovisuele media het vrijetijdslezen vervangen. Daarom is deze periode erg belangrijk.
Hoe helpen we onze kinderen?
De ideale helper ‘Lezers worden gemaakt door lezers,’ aldus Aidan Chambers. De ideale helpende volwassene is zelf een enthousiaste lezer die zijn geestdrift voor lezen kan overbrengen op kinderen of jongeren. Door in hun bijzijn te lezen is deze volwassene een rolmodel. Helpende volwassenen geven kinderen de kans de wereld van het boek te leren kennen en waarderen. Ouders, opa’s en oma’s, pedagogisch medewerkers, onderwijsassistenten en leerkrachten bepalen grotendeels de leesontwikkeling van kinderen.
Aandacht voor teksten, boeken of werkstukken die kinderen maken is belangrijk. Goed kunnen lezen is een voorwaarde om actief mee te participeren in een veranderende wereld. Daarom besteden we op De Bonte Mol veel tijd aan aandacht aan de leesontwikkeling van alle kinderen.
Wij kunnen dit echter niet alleen. Daarom een oproep aan alle ouders en verzorgers van kinderen van 0 t/m 12 jaar. Zorg dat uw kind ook thuis in aanraking komt met boeken. Maak er elke dag een feestje van. Voorlezen, zelf laten lezen, praten over het gelezen verhaal, samen lachen om het grappige plaatje in het prentenboek; het zijn allemaal manieren om de leesontwikkeling van uw kind te stimuleren. En later, als ze zelf volwassen zijn, zullen ze u dankbaar zijn voor alle aandacht in hun jeugd voor lezen.
RV
